Posted on

Մհեր(Ֆրունզիկ) Մկրտչյանի մասին

Նա համարվում է բոլոր ժամանակների հայտնի հայերից մեկը։ Մհեր Մկրտչյանը հայկական թատրոնի և կինոյի վառ ներկայացուցիչներից էր, ով հանրությանը հայտնի է հատկապես Ֆրունզիկ կեղծանվամբ։

Մհեր Մկրտչյանի կյանքը և կարիերան

Նա ծնվել է 1930թ. Լենինականում (ներկայիս Գյումրի)։ Ծնողները ցեղասպանությունից փրկված որբեր էին։ Մհերն ընտանիքի չորս երեխաններից (2 որդի և 2 դուստր) ավագն էր: Նա ծանր մանկություն է ունեցել, քանի որ մանուկ հասակից ստիպված էր աշխատել։ Ասում են՝ նրա մանկության երազանքը, որն այդպես էլ իրականություն չդարձավ, հեծանիվ ունենալն էր։17 տարեկանում Ֆրունզիկ Մկրտչյանը սովորել է Լենինականի արվեստի պետական քոլեջում և թատերական ստուդիայում: Այնուամենայնիվ, 1953թ. Մհերը Գյումրուց տեղափոխվեց՝ ուսումը Երևանի Թատրոնի և Կինոյի պետական ինստիտուտում շարունակելու նպատակով։ Չնայած ընտանիքը դեմ էր նրա՝ դերասանի մասնագիտական ընտրությանը, ավելի ուշ Մհերը հանդես եկավ Երևանի Գ. Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնում:1960-ականներից սկսած Մհեր Մկրտչյանը խաղացել է ֆիլմերում, որոնք հետագայում դարձել են հայկական և սովետական կինոյի դասականները։

Մհեր Մկրտչյանի թանգարանը

Ֆրունզիկի թանգարանը Գյումրիում է գտնվում: Այն քաղաքի մշակութային արժեքներից և ամենաշատ այցելվող վայրերից մեկն է։ Այն երկհարկանի կառույց է, որը բացվել է 2004թ. և գտնվում է Վարպետաց փողոցի վրա: Թանգարանը ցուցադրում է դերասանի կյանքը և գործունեությունը։ Մուտքի մոտ միանգամից կարելի է տեսնել Ֆրունզիկի դիմանկարը։ Բացի այդ, պատերին կարելի է տեսնել դերասանի և նրա ընտանիքի անդամների լուսանկարները։

Վայրեր, որոնք կոչվել են Մհեր Մկրտչյանի պատվին

Երևանի կենտրոնական մասում՝ քաղաքապետարանի հարևանությամբ՝ Խորենացի փողոցի վրա է գտնվում «Մհեր Մկրտչյան» արտիստական թատրոնը։ Մայրաքաղաքում կա նաև մեծ դերասանի պատվին անվանված Մհեր Մկրտչյան փողոցը։Մի շարք հայտնի դերասանների և արվեստագետների շարքում՝ Մհեր Մկրտչյանի արձանը նույնպես տեղադրված է Գյումրու դրամատիկական թատրոնի բակում: Այն շատ ազդեցիկ մի արձան է։ Մկրտչյանը նստած է աթոռի վրա՝ դեմքի բնական արտահայտությամբ, սակայն կողքի պատին կախված են երկու տարբեր դեմքեր՝ մեկը՝ ուրախ, մյուսը՝ տխուր։

Posted on

Ազատան գյուղի մասին

Ազատան, գյուղ Հայաստանի Շիրակի մարզում, Մանթաշ գետի աջ ափին։ Գտնվում է մարզկենտրոնից՝ 8 կմ հարավ, մայրաքաղաքից 110 կմ հեռավորության վրա,բարձրությունը ծովի մակերևույթից՝ 1490 մ։ Նախկինում ունեցել է Գալդեմա, Գանդմա, Խըլի Ղարաքիլիսա, Խլի Ղարաքիլիսա, Խլի Ղարաքիլիսա Ներքին, Խլի Ղարաքիլիսա Փոքր անվանումները: Խլի Ղարաքիլիսա անվան վերաբերյալ գոյություն ունի հետևյալ ժողողվրդական ստուգաբանությունը։ 5-6-րդ դարերում գյուղում կառուցված եկեղեցու զանգն այնքան մեծ և հնչեղ է լինում, որ տագնապի ժամին հնչեցնելիս դրա ղողանջները տարածվում են ողջ Շիրակով մեկ` հասնում Կարս և Անի։ Երբ պարսից Նադիր շահը հայտնվում է Շիրակի կողմերում, հրամայում է իջեցնել զանգը և տեղափոխել այն Իրան։ Ճանապարհին զանգը սայլից շրջվում, գլորվում է բլուրն ի վար և խրվում է Կարկաչան գետի ճահիճների մեջ ու հավիտյան լռում` հսկա երախը պարզած դեպի երկինք։ Մի գիշեր գյուղի բնակիչները քահանայի խորհրդով պոկում են զանգի լեզվակը և թաքցնում՝ համարելով այն ժողովրդի գոյատևման խորհրդանշան։ Զանգի մասին պատմում են, որ այդ կողմերով անցնող յուրաքանչյուր անցորդ մի-մի քար է նետում նրա երախը նրա արձակված անսովոր ձայնը լսելու համար։ Եվ այսպես քարերից աստիճանաբար ծանրանալով՝ հսկա զանգը խրվում է ճահճուտի մեջ ու անհետանում։ Այս դեպքից հետո Ղարաքիլիսա գյուղի անվան վրա ավելանում է <<Խլի>> խուլ մասնիկը, դառնալով` Խլի Ղարաքիլիսա, այսինքն` խուլ կամ խլացած Ղարաքիլիսա։ Ղարաքիլիսա թուրքերեն բառ է և նշանակում սև եկեղեցի։ Այսպես են կոչել գյուղը այն պատճառով, որ նրա` կարմիր քարով կառուցված եկեղեցու եզրաքարերը եղել են սև։ Զանգի լեզվակը ներկայումս պահվում է գյուղի Սբ. Ստեփանոս հայ առաքելական եկեղեցում։ Այն ունի 1 մ 37 սմ երկարություն և կշռում է 72 կգ։ Խլի Ղարաքիլիսան ավելի ուշ կոչվեց նաև Փոքր Ղարաքիլիսա՝ տարբերելու համար Փամբակի Ղարաքիլիսայից։ 1946 թվականին գյուղը վերանվանվեց Ազատան։

Posted on

Գյումրի քաղաքի մասին

Գյումրին միչև Գյումրի անվանումը ստանալը շատ անուններ է ունեցել՝ Կումայրի, Ալեքսանդրապոլ, Լենինական։ Հայաստանում քաղաքների մեծությամբ թվով երկրորդն է։ Գյումրին բնակավայր է եղել դեռ անհիշելի ժամանակներից։ Գյումրու մասին՝ որպես Կումայրի քաղաք հնագույն ժամանակներից տեղեկություններ է հայտնում Քսենոֆոնն իր «Անաբասիս» ստեղծագործությունում։ Քաղաքի խորհրդանիշներից են մետաղյա բաժակները, որոնք Գյումրու բարբառով կոչվում են մուշուրբա: Գյումրիում են հիմնադրվել առաջին դպրոցն ու թատրոնը, իսկ առաջին օպերան ևս ցուցադրվել է այնտեղ։ ։ Գյումրին հնուց ի վեր եղել է արվեստների և արհեստների քաղաք։ Քաղաքի վարպետները բազմաթիվ շենքեր ու եկեղեցիներ են կառուցել, որոնցից շատերը պահպանվել ու հասել են մեզ։ Քաղաքը լի է արձաններով ու հուշարձաններով, գեղեցիկ այգիներով ու պուրակներով։ Գյումրիում շատ է զարգացած եղել արհեստագործությունը, ամեն արհեստ իր դրոշն է ունեցել, եղել են համքարություններ։ Զարգացած են եղել Ատաղծագործական, Դարբնոցային, Կարի Համքարությունները։ Հետաքրքիր ավանդույթ է եղել նաև կամուրջ կառուցող վարպետների վերաբերյալ։ Ըստ սովորույթի՝ կամուրջի կառուցումը ավարտելուց հետո վարպետի ողջ ընտանիքը պետք է կանգներ կամուրջի տակ, իսկ վարպետը պետք է ֆայտոնով անցներ կամուրջի վրայով։ Անպես որ, եթե կամուրջը լավ չկառուցեին կզոհվեր վարպետն ու իր ողջ ընտանիքը։ Գյումրիում կան երեք կանգուն բերդեր։ Գյումրու Սև, Կարմիր և Պայտաձև բերդերը։ Անիի ստորգետնյա կառույցների նման Սև բերդի համար էլ ստորգետնյա ուղիներ են կառուցել և բերդից ճանապարհներ են եղել դեպի Մայր Հայաստան հուշարձանը և «Կարմիր» բերդը։ Գյումրին հայտնի է նաև իր զվարճախոսություններով ու սուր հումորով։ Գյումրու ամենահայտնի զվարճախոսը Պոլոզ Մուկուչն է (Մկրտիչ Ղազարի Մելքոնյան)։

Posted on

Գարնանային խնդիրներ

  1. Արամը մայրիկին նվիրեց սպիտակ ու  դեղին կակաչներից կազմված  ծաղկեփունջ։  Քանի՞ սպիտակ կակաչ  կար ծաղկեփնջում, եթե հայտնի է, որ դեղին կակաչները սպիտակներից 2 անգամ շատ էին, իսկ  բոլոր կակաչները միասին 33 հատ էին։
    1+2=3(մաս)
    33։3=11
  2. Ծաղկեփնջում դեղին վարդերի քանակը 4 անգամ շատ էր սպիտակ վարդերի քանակից։ Քանի՞ դեղին վարդ կար ծաղկեփնջում, եթե ծաղկեփնջում վարդերի ընդհանուր քանակը 25 էր։
    1+4=5(մաս)
    25:5=5(պ․)
    5*4=20(դ․)
  3. Աննան ու իր  փոքրիկ  քույրիկը  որոշեցին տատիկին    միասին  ծաղիկ   նվիրել։  Նրանք միասին  ունեին  3000  դրամ։   Որքա՞ն   գումար    ուներ  Աննան,  եթե    նա    քույրիկից  5  անգամ շատ գումար ուներ։
    1+5=6
    3000։6=500
    500*5=2500
  4. Աշոտն ու եղբայրը    որոշեցին իրենց քույրիկին   միասին  ծաղիկ   նվիրել։  Նրանք միասին  ունեին  2400  դրամ։   Որքա՞ն   գումար    ուներ  Աշոտը,  եթե    նա    եղբորից  400 դրամ ավելի շատ գումար ուներ։
    2400-400=2000
    2000։2=1000
    1000+400=1400
  5. Զամբյուղում կար 10 կարմիր,   8  սպիտակ և 6 դեղին վարդ։ Առանց նայելու ամենաքիչը քանի՞ վարդ պետք է հանել զամբյուղից, որպեսզի համոզված լինենք, որ հանել ենք գոնե 1 կարմիր վարդ։
    8+6+1=15
  6. Զամբյուղում կար 6 կարմիր,   5  սպիտակ և 11 վարդագույն գերբերա։ Առանց նայելու ամենաքիչը քանի՞ գերբերա պետք է հանել զամբյուղից, որպեսզի համոզված լինենք, որ վերցրել ենք երեք տարբեր գույնի գերբերա։
    11+6+1=18
  7. Զամբյուղում  կար 10  կարմի, 12 դեղին և 6 սպիտակ մեխակ։ Առանց նայելու ամենաքիչը քանի՞ մեխակ  պետք է վերցնել զամբյուղից, որպեսզի համոզված լինենք, որ վերցրել ենք 2 տարբեր գույնի մեխակ։
    12+1=13
  8. Մարգագետնում 1800 ծաղիկների  2/9  մասը  կակաչներ էին։    Քանի՞ կակաչ  կար մարգագետենում։
    1800։9*2=400
  9. Նարեկն ու իր պապիկը  այգում միասին տնկեցին ծառեր։ Նրանք միասին քանի՞  ծառ տնկեցին, եթե նրանց  տնկած  ծառերի  քանակը կրկնապատկենք, արդյունքը  փոքրացնեք 5-ով, ապա կստանաք 3-ի հնգապատիկը։
    (15+5):2=10
  10. Պարտեզում եղած նարգիզների քանակի կրկնապատիկից, եթե հանենք ամենափոքր երկնիշ թվի եռապատիկը, ապա կստանանք 10։ Քանի՞ նարգիզ կար պարտեզում։
    (10+30):2=20
Posted on

Լեզվական աշխատանք՝ 20․03․24

296. Տրված տեքստում նախադասություններն աոանձնացրու:

            Սպիտակ ագռավները բնության մեջ հազվագյուտ են: Նրանք շատ քիչ են պատահում։ Հենց դրանով են նրանք հետաքրքիր։ Տասնութերորդ դարում Ռուսաստանի թագավոր Պետրոս Առաջինը պալատում մի սպիտակ ագռավ էր պահում՝ որպես հազվագյուտ երևույթ։ Խոսքի մեջ «սպիտակ ագռավ» արտահայտությամբ բնորոշում են մյուսներից տարբերվող մարդկանց, հազվադեպ հանդիպող առարկաները։ Առաջին անգամ դա հռոմեական մի բանաստեղծ՝ Յուվենալիուսն է գործածել:

297. Ա և Բ նախադասությունների արտահայտած մտքերի տարբերությունները բացատրի՛ր: Գտի՛ր տարբերության պատճառը:

            Ա. Իշխանի ձին մոտեցավ դռանը և սմբակով հարվածեց:
            Բ. Ձին մոտեցավ իշխանի դռանը և սմբակով հարվածեց:
Ա-ում Իշխանի ձին է մոտենում դռանը, իսկ Բ –ում ձին մոտենում է Իշխանի դռանը։
            Ա. Ժամանակը ոչ մի հզոր շինություն չի խնայել:
            Բ. Հզոր ժամանակը ոչ մի շինություն չի խնայել:
Ա-ում ժամանակը հզոր շինություն չի խնայել, իսկ Բ-ում հզոր ժամանակը շինություն չի խնայել։
            Ա. Մենակ չմնալու համար մեզ հյուր եկած աղջիկը զրուցում էր հոգնած             երգչուհու հետ:
            Բ. Մենակ չմնալու համար մեզ հյուր եկած աղջիկը հոգնած զրուցում էր             երգչուհու հետ:
Ա-ում աղջիկը զրուցում էր հոգնած երգչուհու հետ, իսկ Բ-ում աղջիկը հոգնած զրուցում է երգչուհու հետ։
            Ա. Ամբիոնի մոտ կանգնած մարդն ինչ-որ բան էր պատմում պապիս:
            Բ. Մարդն ինչ-որ բան էր պատմում ամբիոնի մոտ կանգնած պապիս:
            Ա-ում ամբիոնի մոտ կանգնած մարդն է պատմում պապիին, իսկ Բ-ում մարդը պատմում է ամբիոնի մոտ կանգնած պապիին։

298. Ընդգծված բառի կամ բառակապակցության տեղը փոխելով՝ նախադասության իմաստը փոխի՛ր:

            Օրինակ՝
Երեք տարի առաջ ամառանոցում սկսած շինարարությունն ավարտել ենք: – Ամառանոցում սկսած շինարարությունը երեք տարի առաջ ենք ավարտել:

            Թագավորությունից բերած զարմանալի իրերը թաքցրեց իր ստորգետնյա  ամրոցում։
Ստորգետնյա թագավորությունից բերած զարմանալի իրերը թաքցրեց ամրոցում։
            Պատկերասրահի տնօրենն ուզում է զբոսաշրջիկների առաջ դուռը փակել:
Տնօրենն ուզում է զբոսաշրջիկների առաջ պատկերասրահի դուռը փակել։
            Բահով խաղալու ժամանակ տղան ավազների միջից մի մեծ խեցի հանեց:
Մեծ բահով խաղալու ժամանակ տղան ավազների միջից մի խեցի հանեց։
            Ֆրանսիայի մի քարանձավում գտնվել են ավելի քան տասնհինգհազարամյա   պատմություն ունեցող նկարներ:
Ֆրանսիայի ավելի քան տասնհինգհազարամյա պատմություն ունեցող մի քարանձավում գտել են  նկարներ։
            Պատահաբար ափ դուրս գալով՝ հսկա խեցգետինը ձկնորսներին ավար             դարձավ:
Ափ դուրս գալով՝ հսկա խեցգետինը պատահաբար ձկնորսների ավար դարձավ։

299. Քանի ձևով կարող ես՝ տրված բառակապակցությունն ավելացրո՛ւ նախադասությանը:
            Նախապատրաստական աշխատանքը վերջացնելուց հետո սկսեց վերելքը:        (ծանր ու հոգնեցուցիչ)
Ծանր ու հոգնեցուցիչ նախապատրաստական աշխատանքը վերջացնելուց հետո սկսեց վերելքը:

Նախապատրաստական աշխատանքը վերջացնելուց հետո սկսեց ծանր ու հոգնեցուցիչ վերելքը։
            Տուփից հանեցինք մետաղյա հին իրեր:(ծռմռված ու ժանգոտ)
Ծռմռված ու ժանգոտ տուփից հանեցինք մետաղյա հին իրեր։
Տուփից հանեցինք մետաղյա, ծռմռված ու ժանգոտ հին իրեր։

            Դահլիճ մտնողը մոռացած կլինի այսօրվա շքեղությունը: (տասը տարի հետո)
Տասը տարի հետո դահլիճ մտնողը մոռացած կլինի այսօրվա շքեղությունը։
Դահլիճ մտնողը տասը տարի հետո մոռացած կլինի այսօրվա շքեղությունը։

            Աղջիկն ու տատը ննջում էին: (անսովոր աղմուկից հոգնած)
Աղջիկն ու անսովոր աղմուկից հոգնած  տատը ննջում էին:
Աղջիկն ու տատը անսովոր աղմուկից հոգնած ննջում էին։
Անսովոր աղմուկից հոգնած աղջիկն ու տատը ննջում էին:

            Արևիկին խոստացած նվերն այսօր տալո՞ւ ես: (հանդեսի ժամանակ)
Արևիկին խոստացած նվերն այսօր հանդեսի ժամանակ  տալո՞ւ ես:
Արևիկին հանդեսի ժամանակ խոստացած նվերն այսօր տալո՞ւ ես:
Հանդեսի ժամանակ Արևիկին խոստացած նվերն այսօր տալո՞ւ ես:

Posted on

Задания 7

  1. Прочитайте сочетания слов. Выпишите в один столбик одушевлённые, а в другой — неодушевлённые. Определите их род.

Воробьиное гнездо, крутой берег, крупная рыба, длинное письмо, садовая дорожка, лунный свет, сказочная страна, трусливый заяц, больное сердце, многоэтажный дом, дорожное движение, синее небо, прозрачное озеро.

одушевлённые-крупная рыба, трусливый заяц
неодушевлённые-воробьиное гнездо, крутой берег, длинное письмо, садовая дорожка, лунный свет, сказочная страна, больное сердце, многоэтажный дом, дорожное движение, синее небо, прозрачное озеро

2.Впишите в слова пропущенные окончания.

железая дверь, широкая площадь, яркий огонь, огромный камень,  космический корабль, крупная соль, золотая осень, хорошая память, холодый январь, дикий зверь, жареный картофель.

3.Прочитайте. Найдите близкие по значению слова и выпишите парами. Определите их род.

Букварь-азбука, буря-вьюга, век-столетие, воин-солдат, ливень-дождь, загадка-ребус, мелодия-мотив, торжество-праздник, гнев-негодование.
У моего брата есть букварь. Сегодня праздник. Завтра будет ливень.

С некоторыми из них устно составьте предложения.

4.Прочитайте и озаглавьте текст. Запишите ответы на вопросы.

Раньше я любил долго валяться в постели. Поэтому не успевал толком делать уроки. А тут приехал из Южной Америки дядя Костя. Он привёз большого красивого попугая. Наш дядя подарил этого попугая нам. И вот сестра научила его кричать по утрам: «Лентяй, вставай, аор—р—ра, пор—р—ра, уже девятый час утра!» И так у птички забавно получалось, что я просыпался, мигом вскакивал и смеялся.

Откуда приехал дядя Костя?
Из Южной Америки.

Какой подарок он сделал детям?
Он подарил большого красивого попугая.

Каким был попугай?
Попугайбыл красивым.

От чего просыпался мальчик?
Потому что попугай кричал по утрам.

5.Спишите, раскрывая скобки, вставляя пропущенные буквы и дописывая окончания.

Наступил холодый октябрь. На улице грутно и пусто. Ветер с силой налетает на деревья и срывает последние листья. Сверкнул слабый луч солнца. Но это была печальная улыбка осени. Вот полил сильный дождь . Берёзовая рощя промокла от дождя. Мы развели костёр. Весело заплесал рыжий огонь.

6.Прочитайте слова, выпишите их в два столбика /мн. и ед. число/:

тучий(мн.), дерево(ед.), звёзды(мн.), ласточки(мн.), лист(ед.), облака(мн.), ромашка(ед.), ясность(ед.), ветер(ед.), одуванчик(ед.), туманы(мн.), стакан(ед.), яблоко(ед.), встречи(мн.), капли(мн.), мороз(ед.+

Posted on

Happy Mother’s day

Dear Mother,
You are the best mom in the
whole world. I love yo so much, Mom.
You mean so much to me.
Thank you for always being there for me.
Thank you for being my strength, my confidence and my best friend.
Thank you for all the good thing’s you taught me.
Love yo mother.
Happy Mother’s Day

Posted on

Քամու բնութագրիչները։Քամու ուժի օգտագործումը,հողմակայանները

Հարցեր և առաջադրանքներ

  1. Ի՞նչ բնութագրիչներ ունի քամին:
    Քամու բնութագրիչներից կարևոր են քա­մու ուղղությունը, արագությունը և ուժը:
  2. Ի՞նչ սարքով և ինչպե՞ս են որոշում քամու ուղղությունը:
    Օդերևութաբանական կայաններում տեղադրված հողմացույց կոչվող սարքով որոշում են քամու ուղղությունը և ուժը:
  3. Ինչի՞ց է կախված քամու ուժը, ի՞նչ միավորով են չափում:
    Քամու ուժը կախված է իր արագությունից:  Քամու ուժը չափում են բալերով՝ 0-ից մինչև 12 բալ:
  4. Ի՞նչ սարքով են չափում քամու արագությունը, ո՞րն է չափման միավորը:
    Քամու արագությունը որոշում են հողմաչափ կոչվող սարքով:
  5. Ի՞նչ նպատակներով է օգտագործվում քամու ուժը:
    Քամու ուժը մարդն օգտագործել է տարբեր նպա­տակներով՝ նավարկել է առագաստանավերով, կառուցել հողմաղացներ: